‘Geef je een plant te weinig water, dan gaat die niet groeien’

Hoe ben je in deze sector beland?
“Na de HTS Bouwkunde heb ik wat baantjes gehad, die niet bevielen. Toen ik een advertentie in de krant zag van een vacature bij steigerbouwbedrijf Spreeuwenberg heb ik gesolliciteerd. Mijn vader werkte al in de industrie en zelf had ik als 16-jarige vakantiewerk gedaan bij een steigerbouwer, dus ik was al een beetje bekend met de sector.”

Wat bevalt er zo goed, waardoor je nu nog in de branche werkt?
“Het is een omgeving, waarin het normaal is om hard te werken. Niet lullen, maar poetsen. En dienstverlening in de industrie betekent ook: werken met mensen. Zo’n dynamische wereld past bij mij. En het feit dat ik mezelf heb kunnen ontwikkelen, speelt natuurlijk ook mee. Ik heb het hele traject doorlopen, van sjouwer tot regiodirecteur, en veel in de praktijk geleerd. Dat ging met vallen en opstaan. Maar zo lang je één keer vaker opstaat dan valt, kom je een heel eind.”

Wat waren cruciale momenten in je carrière?
“Iedere verandering van functie was leuk, maar de meest intensieve periode was de tijd van de overname van Spreeuwenberg door Bilfinger, zoals het bedrijf nu heet. Daarmee werden we een multidisciplinaire organisatie. Het was uitdagend en leerzaam om uit te zoeken hoe we het bedrijf het beste konden organiseren. Iedere discipline denkt en werkt op zijn eigen manier. Een steigerbouwer zit anders in elkaar dan een isoleerder. Als je die van de ene op de andere dag laat samenwerken, begrijpen ze niks van elkaar. Het was een mooi proces om die werelden bij elkaar te brengen.”

Hoe hebben jullie die bloedgroepen samengevoegd?
“Door het de tijd te geven en er veel energie in te steken. Er wordt nog weleens makkelijk over gedacht, maar disciplines en culturen bij elkaar krijgen, is niet eenvoudig en gaat niet vanzelf. Om tot een goede samenwerking te komen hebben we daarom onder anderen een gedrags- en organisatiepsycholoog betrokken. Mijn ervaring is inmiddels, dat welk veranderingstraject bij welk bedrijf je ook doet, gedrag speelt de grootste rol. En voor gedragsverandering moet je zo een jaar uittrekken en er continu aandacht aan blijven besteden. Een plant groeit ook niet als die te weinig water krijgt.

“We zijn nu bij Van der Panne bezig met een ander veranderingstraject om de meest efficiënte dienstverlening te blijven bieden, waarin veiligheid uiteraard een cruciale rol speelt. Het bedrijf is de afgelopen jaren enorm gegroeid. Dat heeft impact op het bedrijf: communicatielijnen worden langer, er werken meer mensen op een afdeling en we hebben nu een groot, mooi pand. Door al die zaken roepen de mensen die hier al heel lang werken weleens: vroeger was alles makkelijker en handiger. Daarom zijn we een programma gestart: Back to Basic, Prepare for the Future. We richten onze blik op de toekomst, maar houden focus op de kern van ons bedrijf: onze steigerbouwers. Zij moeten hun werk zo goed mogelijk kunnen doen.”

In jouw LinkedIn-profiel staat dat jouw focus bij veranderingsprocessen ligt op draagvlak creëren in de organisatie. Waarom vind je dat zo belangrijk?
“Ik kan wel allerlei dingen verzinnen, in een mooie kamer gaan zitten en roepen dat we die kant op gaan. Maar als niemand luistert, heeft het weinig zin. Samen met collega’s die een cruciale functie binnen het bedrijf hebben, ben ik wel de initiatiefnemer voor veranderingen en bewaak ik de ingezette koers, maar de organisatie moet de ideeën wel omarmen. Alleen dan levert de energie die je erin steekt ook iets op.”

Hoe betrek je nu de medewerkers bij het veranderingsproces?
“We hebben een kick-off gehouden met alle mensen die een belangrijke taak hebben. Dat zijn eigen personeelsleden en mensen die we inhuren. Vervolgens hebben we een programma dat gebaseerd is op de principes van de luchtvaart. Iedereen wordt getraind op samenwerken, communicatie, eigenaarschap, verantwoordelijkheid en eenduidig werken door middel van checklists en procedures. Dat gebeurt op een leuke manier, bijvoorbeeld met cockpit-trainingen in een simulator, met een piloot.”

Waarom de principes van de luchtvaart?
“Omdat een groot deel van de principes van toepassing zijn op ons. Een voorbeeld is eenduidig werken, onder meer in de communicatie. Pingpongen, noemen ze dat. Op elke ‘ping’, moet een ‘pong’ volgen. Zo is de afspraak dat elke boodschap wordt herhaald en duidelijk wordt bevestigd. Zo kan er nooit een misverstand ontstaan. Dat is superbelangrijk, eigenlijk in bijna elke branche. Maar de communicatie structureel veranderen, gaat natuurlijk niet vanzelf.”

Hoe zorg je dat iedereen mee blijft doen en niet afhaakt?
“Door er veel aandacht aan te geven. Wil je een structurele verandering in een hele organisatie, dan moet je daar lang de tijd voor nemen en er energie in steken. We zitten nu in de fase waarin mensen vooral gecoacht worden en op een vriendelijke manier aangesproken worden op hun gedrag. Een voorbeeld daarvan? Als je een vraag krijgt van een collega, geef je een reactie. Het gebeurt namelijk regelmatig dat er een vraag wordt gesteld, er geen antwoord komt en je er zelf achteraan moet. We leren mensen nu: je reageert op een vraag. Dat hoeft niet meteen een oplossing te zijn, maar ook dat je er eind van de week op terugkomt. Dat zorgt voor duidelijkheid en voorkomt frustraties bij collega’s. En zo zijn er natuurlijk meer voorbeelden.”

Dat sluit wel aan bij een andere eigenschap van je, die ik tegenkwam: coachend leiderschap. Hoe uit zich dat in de praktijk?
“Ik probeer zo veel mogelijk vragen te stellen in plaats van oplossingen aan te dragen. En ik probeer geduldig te zijn als iets niet direct loopt, zoals ik denk dat het zou moeten lopen. Maar of mijn collega’s dat na anderhalf jaar ook zo ervaren, ga ik eens aan ze vragen binnenkort. Want ik vind het ook belangrijk dat zij mij gewoon feedback geven.”

Tot slot, je hebt zelf een mooie ontwikkeling doorgemaakt in je carrière. Wat geef je mensen mee die ambitieus zijn?
“Dingen komen je niet aanwaaien. Je moet dus zelf je kansen creëren en dat begint allemaal met een goede werkhouding. Dat betekent in mijn ogen dat je leergierig bent, openstaat voor kritiek en nadenkt over wat je aan het doen bent. En, ook belangrijk, je moet niet meteen de handdoek in de ring gooien als het even tegenzit. Iedereen heeft weleens een periode in het werk dat het even niet loopt, zoals je wilt. Dan kun je weglopen of de schouders eronder zetten. Dan komt er vanzelf een keer een kans om door te groeien.”